Erivan’la çözüm için tarihi adım

Türkiye ile Ermenistan arasındaki diplomatik ilişkilerin düzeltilmesi adına iki ülke arasında İsviçre’nin arabuluculuğunda iç siyasi istişareleri başlatmak için mutabakata varıldı. Bu istişareler 6 hafta içinde tamamlanacak.

Ermenistan’ın Azerbaycan’ın Yukarı Karabağ bölgesini işgal etmesiyle 1993 yılında kesilen Türkiye ile Ermenistan diplomatik ilişkilerinin 16 yıl aradan sonra yeniden tesis edilmesi üzerine ilk somut adım atılıyor. Türkiye, Ermenistan ile “Diplomatik İlişkilerin Tesisi Protokolü”ne dair iç siyasi istişareleri başlatma konusunda mutabakata vararak, bu istişarelerin altı hafta içinde tamamlanacağını belirtti.

Dışişleri Bakanlığı dün akşam saat 20.45 sıralarında Türkiye ile Ermenistan arasında diplomatik ilişkilerin yeniden tesis edileceğine yönelik çok kritik bir açıklama yaptı.

Meclis onayı için 6 kritik hafta

Ankara, Erivan ve Bern’de aynı anda yayımlanan “Türkiye Cumhuriyeti ve Ermenistan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlıkları ile İsviçre Federal Dışişleri Bakanlığı’nın ortak basın açıklaması”nda şöyle denildi: “Türkiye Cumhuriyeti ve Ermenistan Cumhuriyeti İsviçre’nin arabuluculuğu ile sürdürdükleri çabalar bağlamında parafladıkları ‘Diplomatik İlişkilerin Tesisi Protokolü’ ile ‘İkili İlişkilerin Geliştirilmesi Protokolüne’ne dair iç siyasi istişarelerini başlatma hususunda mutabakata varmışlardır. Bu iki protokol, ikili ilişkilerin makul bir zaman diliminde normalizasyonu için bir çerçeve sunmaktadır. Siyasi istişareler altı hafta içinde tamamlanacak, bunu müteakiben iki protokol imzalanacak ve her iki Parlamentonun onayına sunulacaktır. Her iki taraf anayasal ve yasal prosedürlerine uygun biçimde onay işleminin zamanlıca ilerlemesi için çaba gösterecektir.”

Açıklamada ayrıca, ikili ilişkilerin normalizasyonunun bölgedeki barışa ve istikrara katkı sağlayacağı kaydedilerek, Türkiye Cumhuriyeti ile Ermenistan Cumhuriyeti’nin İsviçre’nin desteğiyle ortak gayretlerini sürdürme konusunda kararlı olduğu vurgusu da yer aldı. Diplomatik kaynaklar, gelişmeyi Türkiye ile Ermenistan arasında diplomatik ilişkilerin kurulacağına dair atılan ilk somut adım olduğunu kaydederek, atılan bu adımın bir takvime bağlanmasının da bu konudaki bir kararlılığın göstergesi olduğunu söyledi.

Süreç maç günü tamamlanacak

Açıklamada vurgu yapılan siyasi istişarelerin tamamlanması için verilen 6 haftalık sürenin bitiminin 14 Ekim tarihine denk gelmesi de dikkati çekti. Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan’ın Türkiye ile Ermenistan arasında Dünya Kupası elemeleri çerçevesinde 14 Ekim’de Bursa’da oynanacak maça gelip gelmeyeceği de önem kazandı. Sarkisyan’ın gelmesi halinde Türkiye ile Ermenistan arasında 14 Ekim’de oynanacak maçı Cumhurbaşkanı Gül ile birlikte izleyecekler.

Öte yandan, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, dün ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ile, Irak ve Suriye’nin de içinde bulunduğu 5 ülkeye gerçekleştireceği gezi öncesi kapsamlı bir telefon görüşmesi yaparak, Türkiye ile Ermenistan arasındaki normalizasyon sürecini ele aldı. Açıklamanın Davutoğlu’nun Clinton ile görüşmesinin ardından yapılması da dikkati çekti.

Milli maç yeni dönemi başlatmıştı

Cumhurbaşkanı Gül, 7 Eylül 2008’de Türkiye-Ermenistan Dünya Kupası eleme grup maçı için Erivan’a giderek, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde Erivan’ı ziyaret eden en üst düzey yetkili olmuştu. Gül’ü Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan davet etmişti.

Sarkisyan: Türkiye sözünü tutmuyor

Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan, 2 protokolle ilgili eşzamanlı açıklama yapılmadan önce BBC’ye verdiği demeçte, Ankara’yı anlaşmaları yerine getirmediği gerekçesiyle eleştirdi.

Ermeni ajanslarının haberine göre Sarkisyan BBC’nin iki ülke milli takımları arasında ekim ayında oynanacak karşılaşmaya gidip gitmeyeceği sorması üzerine, “Bu sorunun iki yanıtı var. Birincisinde Türkiye ile görüşmeleri dondurduğumuzu, ama benim maça gittiğimi varsayalım. İkincisinde ise görüşmeleri sürdürdüğümüzü ama benim maça gitmediğimi. Sizce hangisi daha önemli” diye sordu. Sarkisyan, “Yani eğer Türkler vardığımız anlaşmayı uygularsa tavırımız başka, uygulamazsa başka olacak. Ne yazık ki şu ana kadar (Türk tarafında) bu anlaşmayı yerinde getirmek için büyük bir istek ya da çaba görmedik. Koşulsuz ilişki kurma isteğimiz geçerli” dedi.

Davutoğlu: Sınırların açılması söz konusu değil

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Ermeni yetkililerle mutabakata varılan iki protokol ve diplomatik ilişki sürecinin “Türkiye’nin bölge vizyonunun bir parçası” olduğunu belirtti. Davutoğlu, sınırın açılmasının söz konusu olmadığını bildirdi. Davutoğlu NTV Ankara Temsilcisi Murat Akgün’ün sorularını yanıtladı. Davutoğlu, Ermenistan ilişkilerinde gelinen noktayı, Türkiye’nin bölge vizyonunun bir parçası olarak niteledi. Türkiye’nin hedefinin kafkaslarda kalıcı barış olduğunu belirten Davutoğlu, sürecin bunun için önemli bir adım olduğunu ifade etti. Davutoğlu bunun yanında sürecin her aşamasında Azeri çıkarlarının gözetileceğini söyledi. Davutoğlu, Ermenistan sınırının açılmasının da söz konusu olmadığına dikkati çekti.

Fransa’dan ‘tarihi adım’ için kutlama

Fransa, Türkiye ve Ermenistan’ın, diplomatik ilişkilerin tesisi protokolüyle ikili ilişkilerin geliştirilmesi protokolüne dair iç siyasal istişarelerini başlatma hususunda mutabakata varmasının ardından iki ülkeyi kutladı. Fransa Cumhurbaşkanlığı Sarayı’ndan yapılan açıklamada, Fransa’nın Türk ve Ermeni yetkilileri kutladığı belirtildi.
Açıklamada Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Ermenistan ve Türkiye arasındaki ilişkilerin normalleşmesinin bölge istikrarına katkıda bulunacak tarihsel bir olay olacağını da kaydetti.