YKS tercihinde hataya düşmeyin

Milyonlarca üniversite adayının girdiği YKS’yi geride bıraktık. Korona virüs nedeniyle önce Temmuz ayına ertelenen sonra 27-28 Haziran’da gerçekleştirilen YKS’ye giren gençler sınav sonuçlarının açıklanmasıyla telaşlı bir tercih dönemi yaşamaya başladılar. Peki, bölüm ve meslek seçiminde tercihler ve kontenjanlar nasıl şekilleniyor? Vakıf üniversitelerinde hangi bölümlerde boş kontenjan artışı var? Pandemi sonrası meslek ve üniversite seçimi nasıl değişecek?
 
İki milyona yakın gencin ve ailelerinin gündemini oluşturan bu soruları Neredeoku.com eğitim listeleme platformu kurucu ortağı Nejat Esener yanıtladı. Esener, “Gençler için oldukça zor bir YKS hazırlık dönemini geride bıraktık. Bu sene her zamankinden daha fazla belirsizlik ve endişenin olduğu bir dönem geçirdik ama artık sonuna geldik. Adayların sınavdan sonra tercih döneminde çok daha soğukkanlı bir şekilde tercih yapmaları gerekiyor” dedi.

Adaylar hangi bölüm ve üniversitelere yöneliyor? Bu yıl ne farklı olacak?
2019 yılında devlet üniversitelerindeki bölümlerde %94’e varan bir doluluk seviyesi gördük. Vakıf üniversitelerinde bu oran %84’lerdeydi. Bu sene devlet üniversitelerine talebin bir miktar daha artacağını düşünüyoruz. Pandemi sonrası yaşanan ekonomik daralmanın eğitimin finansmanında etkileri olacaktır. Vakıf üniversitelerindeki boş kontenjan oranında da bu sebeple bir miktar artış olabilir. Yine üç büyük şehir dışındaki üniversitelerin daha çok tercih edilmesi söz konusu olabilir. Hem devlet hem vakıf üniversitesi segmentinde “ailenin yaşadığı şehirde yükseköğrenime devam etme” eğiliminin artış gösterebileceğini düşünüyoruz.
 
Yükseköğrenimine yurtdışında devam etme düşüncesindeki gençlerin bir bölümünün pandemi nedeniyle bu planından vazgeçmesi söz konusu olabilir. Tercihini bu yönde değiştirenlerin, puanları doğrultusunda devlet ve vakıf üniversitelerine yönelmesini bekliyoruz. Vakıf üniversiteleri özelinde boş kontenjanları analiz eden bir çalışma gerçekleştirdik. Yaptığımız incelemelerde puan türleri arasında da bölüm bazlı boş kontenjan adetlerinde anlamlı farklar olduğunu gördük. Sayısal puan ile öğrenci alan bölümleri boş kontenjan oranı %18’lerdeyken, eşit ağırlık ve sözel puanla öğrenci alan bölümlerde bu oran %10-11’lere geriliyor. Vakıf üniversitelerinde en az boş kontenjan %8,5 oran ile dil puanı üzerinden öğrenci alan bölümlerde.
 
Ankara vakıf üniversitelerinde boş kontenjan daha az
İstanbul, Ankara ve İzmir özelinde vakıf üniversiteleri boş kontenjan miktarına baktığımızda Ankara’nın daha başarılı bir planlama yürüttüğünü görüyoruz. Ankara vakıf üniversitelerinin lisans düzeyinde boş kontenjan oranı %8’lerde. İstanbul ve İzmir vakıf üniversitelerinde bu oran %13’lere çıkıyor.
 
Ekonomik kaygılar tercihlere yön veriyor
Gençlerin en çok tercih ettiği bölümleri incelediğimizde yönelimleri, ekonomik kaygıların belirlediğini izliyoruz. Gençlerin diplomalarıyla bireysel olarak en rahat iş bulabilecekleri alanları tercih ettiklerini görüyoruz. Sayısal puan türünde Tıp, Eczacılık ve Diş Hekimliği gibi sağlık branşlarında neredeyse hiç boş kontenjan yok. Pilotaj ve Havacılık Mühendisliği gibi bölümlerde de boş kontenjanlara nadiren rastlıyoruz. Sözel puan türünde Türkçe Öğretmenliği ve Gastronomi yükselen yıldız. Eşit ağırlıklı puan türünde İç Mimarlık, İktisat ve Rehberlik-Psikolojik Danışmanlık bölümleri favori, dil puan türünde ise İngilizce Öğretmenliğinde boş kontenjan çok az.

Vakıf üniversitelerinde en çok boş kontenjan kalan lisans bölümleri
Yeni nesil inşaat sektöründen ümidini kesmiş görünüyor. İnşaat Mühendisliği ve Mimarlık en çok boş kontenjan bulunan sayısal puan türündeki bölümlerin başını çekiyor. Eşit ağırlık puan türünde bir dönemlerin en popüler bölümlerinden biri olan İşletme’de de kontenjan fazlası olduğu görülüyor. Sosyoloji ve Uluslararası İlişkiler boş kontenjanların yoğun olduğu diğer bölümler.
 
Ön lisansta en çok tercih edilen bölümler
Ön lisans bölümlerinde boş kontenjan oranı lisans seviyesindeki bölümlere göre yüksek olmasına rağmen bazı bölümler oldukça popüler ve boş kontenjan oranları düşük. Bunların başında yine sağlık branşı bölümleri geliyor. Anestezi, İlk ve Acil Yardım, Ağız ve Diş Sağlığı bölümleri çok tercih ediliyor. Sağlık meslekleri dışında Bilgisayar Programcılığı, Sivil Havacılık ve Kabin Hizmetleri, Uygulamalı İngilizce ve Çevirmenlik en çok tercih edilen bölümler.
 
Vakıf Üniversiteleri doğru kontenjan planlaması için ne yapmalı?
Üniversitelerimizin yeni meslekler ve gençlerin yönelimlerini göz önünde bulundurarak ülkemizin ihtiyaçları ve istihdam politikaları doğrultusunda bölüm ve kontenjanlarını gözden geçirmesinin faydalı olacağına inanıyoruz. Sene başında Yüksek Öğrenim Kurumu’nun vakıf üniversiteleri kontenjanları için getirdiği regülasyonlar ve kısıtlamalar biraz da bu planlamanın daha sağlıklı yapılabilmesi içindi. Yeni  düzenlemeyle bir bölümün kontenjan sayısı evvelki senenin kayıt yaptıran öğrenci sayısının 5 fazlası olabiliyor. Önemli olan optimum sayıda kontenjan ve istihdam bazlı bölüm çeşitliliğinin ülke sathına yaygın şekilde dağılması.

Geleceğin parlayan yıldızı “Uzaktan Eğitim”Biz Neredeoku.com olarak dijitalleşen dünya ve pandemi gibi olağanüstü koşulların ortaya çıkmasıyla üniversitelerin uzaktan eğitim bölümlerini çeşitlendireceğini ve bu tip programların kontenjanlarını arttıracağını öngörüyoruz. Ayrıca tüm diğer sektörlerde olduğu gibi eğitiminde dijital platformlardan çok daha fazla faydalanacağı yeni bir dünyanın eşiğinde olduğuna inanıyoruz.

Hibya Haber Ajansı