Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi Başkanı Zeynep Boz, son 20 yılda Türkiye'ye 12 binden fazla tarihi eserin iade edildiğini ve en fazla iadenin ABD'den yapıldığını açıkladı. Antalya Kültür Yolu Festivali'nde AA'ya konuşan Boz, Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi'nin Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde, UNESCO ve Birleşmiş Milletler'in ilgili kurumlarında Türkiye'yi temsil ettiğini belirtti.
Eğitim ve farkındalık çalışmalarına özel önem verdiklerini vurgulayan Boz, "Dünyada kaçakçılıkla mücadele kapsamında eğitim ve farkındalık birimi olan tek ülkeyiz. Bu suçla başka türlü mücadele etmek imkansız. Kültür varlıklarının korunmasının neden önemli olduğunu ve bu durumun terör finansmanından uluslararası ilişkilerdeki sıkıntılara kadar uzanabileceğini anlatınca, halkımız daha duyarlı davranıyor ve bize destek veriyor," dedi.
Boz, güvenlik birimleriyle yapılan işbirliklerine de dikkat çekerek, Emniyet Genel Müdürlüğü'nün yürüttüğü Anadolu, Miras ve Define Operasyonu gibi büyük operasyonların uluslararası alanda büyük yankı uyandırdığını ve bu çalışmalar sonucunda, uzun süredir aranan önemli kişilerin yakalandığını ve örgütlerin çökertildiğini ifade etti.
Son 20 yılda birçok eserin ana vatanına döndüğünü belirten Boz, şunları ekledi: "Son 20 yılda yurt dışından 12 bin 150'den fazla eserimizi geri aldık; bunların 7 bin 850'si son 5 yılda gerçekleştirildi. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nden son yıllarda yoğun iadeler alıyoruz. ABD ile yaptığımız ikili anlaşma bu süreçte büyük bir etken oldu. Bir ülke, devlet politikası olarak kaçakçılığa karşı işbirliği yapma eğilimindeyse, oradan daha fazla iade geliyor. Benzer bir durum İsviçre için de geçerli. Dileriz ki, daha fazla ülke bu konuda adım atar ve geçmişteki hataları düzeltmek için eserlerimizi iade eder."
Örgütlü suç gruplarının hala aktif olduğunu belirten Boz, geçiş ülkeleri arasındaki işbirliği sayesinde yeni kaçakçılık girişimlerinin engellendiğini de sözlerine ekledi.
İsviçre'de geri alınan eserlere ilişkin detayları paylaşan Boz, "Yakın zamanda ülkemize teslim edilecek 9 eserin arasında Bizans dönemine ait bronz bir kandil ve çeşitli sikkeler bulunuyor. Bu kandilin önemi, İsviçre'de büyük bir kaçakçılık soruşturmasını başlatan kilit bir parça olması. Şüpheli özellikleri fark edilince, satış süreci durduruldu ve soruşturma başlatıldı. Bu kandil olayın başlangıç noktasıydı ve sembolik bir anlam taşıyor," dedi.