Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Naile Bilgili, Türkiye’de yaşlı nüfusunun toplam nüfus içindeki oranının giderek arttığını, bu artışın 2050’li yıllarda bugünün 3 katına ulaşacağının tahmin edildiğini söyledi.
Yaşlı nüfusunun artmasıyla yaşlıların sağlık sorunlarının tıp ve hemşirelik alanlarında geniş yer bulacağını ifade eden Bilgili, “Biz de bu çerçevede yaşlı bireylerin ilaç tüketimi, ilaç kullanım uygulamaları ve ilaç kullanım bilgilerini saptamak amacıyla Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünde görevli uzman hemşire İlknur Çakır Dolu’nun da katkısıyla araştırma yaptık” dedi.
Eryaman taraması
Ankara’da Eryaman 3. Sağlık Ocağı bölgesinde 65 yaş ve üzerindeki en az bir kronik hastalığı bulunan ve ilacını kendi başına alabilen toplam 300 yaşlı hastaya ilaç kullanımlarıyla ilgili sorular yönelttiklerini söyleyen Bilgili, şunları kaydetti:
“Çalışmaya katılan bireylere kronik hastalık durumları, reçete edilen ilaçları kullanma durumu, reçete edilen ilaçları kullanmama nedenleri, kullandığı ilaçların dozu, zamanı ve benzeri konularda sorular yönelttik. Ortaya çıkan sonuçları değerlendirdiğimizde yaşlı bireylerin yüzde 56’sının 1, yüzde 44’ünün 2’den fazla kronik hastalığı olduğu, en sık görülen kronik hastalıkların yüzde 61 ile hipertansiyon, yüzde 21.3 ile diyabet, yüzde 17’sinin hiperlipidemi (kanda yağların, kolesterol, trigliseridler veya her ikisinin normalden daha yüksek düzeylerde olması) olduğu ortaya çıktı. Araştırmada, katılımcıların yüzde 15.7’sinin 1, yüzde 84.3’ünün 2 veya daha fazla ilaç kullandığını saptadık.”
Reçetesiz ilaç kullanımı
BİLGİLİ, çalışmada yaşlı hastaların yüzde 17’sinin reçete edilen ilaçları iyileşmediği veya yan etkisi olduğu için kullanmadığını tespit ettiklerini belirterek, katılımcıların yüzde 16.7’sinin reçeteye gerek olmadığı, hastalığına iyi geldiği, arkadaş ve komşu tavsiyesi gibi nedenlerle reçetesiz ilaç kullandığının belirlendiğini bildirdi.
Reçetesiz en sık alınan ilaçların ağrı kesici ve vitaminler olduğunu ifade eden Bilgili, araştırmaya katılanların yüzde 19.3’ünde kullandığı ilaca bağlı mide ağrısı, halsizlik gibi yan etkiler geliştiğini belirttiğini kaydetti.
Yaşlı bireylerin ilaçlarla ilgili olarak çoğunlukla doktorlar tarafından bilgilendirildiğinin, hemşirelerin buradaki rolünün oldukça sınırlı olduğunun anlaşıldığını söyleyen Bilgili, “Hekim, eczacı ve hemşire, ekip anlayışıyla hareket ederek yaşlı bireylerin ilaç uyumunu artırmak, ilaca bağlı yan etki görülme durumunu azaltmak amacıyla eğitimler planlanmalıdır” diye konuştu.
Künye
Facebook
Twitter
Günün
Haberleri