SP’de erken teşhis uyarısı

HALK arasında spastik çocuklar olarak bilinen Serebral Palsi (Beyin Felçi) hastası SP’li çocukların rehabilitasyon tedavisi görme oranın yüksek olduğu illerin başında Ankarageliyor.
Ümitköy Sıla FTR Tedavi Merkezi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Hülya Kılıç, Türkiye’deki bin canlı doğumda yüzde 4.4 oranında görülen SP hastalığında Ankara’daki SP’li çocukların ailelerinin tedavi konusunda başvurularının yüksek olduğunu söyledi. 
Serebral Palsi’nin doğum öncesi, doğum esnasında veya doğum sonrasında gelişmekte olan beynin bir takım etkenlerden dolayı hasar görmesi sonucu çocuklarda kalıcı özürlülüğe yol açan kompleks bir tablo olduğunu belirten Kılıç, “Toplumun bunun bir kader olmadığını, bir hastalık olduğunu kabullenmeye başladı. Beş yaşına kadar kesin bir tanı koymak çok zor olsa da belirtilere muhakkak dikkat edilmeli” dedi. Kılıç, tedavide 0-7 yaş dönemin çok önemli olduğunu naltını çizerek şunları söyledi:

Belirtilere dikkat edin

“Maalesef beyin hasarı kalıcı bir hasar ve günümüz teknolojisinde beyinde oluşan sinir hücre kaybını giderecek bir tedavi yok. Ancak bu beyin hasarından kaynaklanan bir takım fonksiyon kayıplarını, hareket ve duruş bozukluklarını beyin kapasitesinin verebildiği ölçüde olabilecek maksimum kullanıma çıkarmaya çalışıyoruz. İyi rehabilite edilmezse mevcut yetenekler bile zamanla bir takım komplikasyonlar nedeniyle kaybedilebilir. En sık görünen vakalar ise spastisite denen kas sertliği durumunun belirgin olduğu spastik tip SP’dir. Eklemlerde bu sertliğe bağlı hareket kısıtlılığı meydana gelebilir. Hastalar iyi rehabilite edilerek eklem hareket açıklığı korunabilir, kas gerginliği gevşetilebilir ve hasta hareket özgürlüğüne kavuşabilir. Hastalığın mümkün oldukça erken farkına varılması gerekiyor. Beş yaşından önce kesin tanı koymak oldukça güç ancak en önemli ilk bulgu çocuklarda gelişme bozukluğunun saptanmasıdır. Boyun tutmada gecikme, bir yaşına gelmesine rağmen oturma dengesini kazanamama, kavrama bir objeyi tutma ve bırakma gibi basit hareketlerde zorlanma, yürümede gecikme ve parmak ucunda yürüme gibi belirtiler varsa, şüphelenilmelidir. Aileler çocuklarını doğumdan itibaren düzenli pediatri muayenesine götürürse zaten hekimler bu bulguları tespit edebiliyorlar ve erken teşhis konma imkanı oluyor.

Amaç hareket özgürlüğü

“Hem mevcut olanı korumak hem de gelişmekte olan beyne yeni hareket kabiliyetleri kazandırabilmek için SP’li çocukların her yıl mümkün olduğunca düzenli tedavi görmeleri gerekiyor. Mutlaka her yıl uzman bir doktor tarafından hastaların muayene edilmesi gerekiyor. Çocuğun bir orteze ihtiyacı varsa bunlar belirlenmelidir. Bazen de medikal tedaviler devreye girmektedir. Her sene çocuk büyüdükçe tedavi sürecindeki ihtiyaçlar değişebilir. Gelişmekte olan çocuklara sürekli gelişen bir rehabilitasyon uygulanmalı.

İşte SP belirtileri

KILIÇ SP’li çocukların belirtilerini şöyle sıraladı:
Emme bozukluğu
Israrlı kusma
Çevresinden gelen uyarılara cevap vermeme
Havale 
Kaslarda aşırı sertlik yada gevşeklik
Baş kontrolünün olmaması
Gözde kayma
Dönme ve oturma aktivitelerinin olmaması
Parmakların sürekli bükülü olması, elleriyle obje tutamaması
Yürümenin gecikmesi
Parmak ucuna basarak yürüme v.s.