Güney Afrika'da tespit edilen ve Omikron olarak adlandırılan yeni koronavirüs varyantı ile ilgili gelişmeler piyasalardaki fiyatlamalarda belirleyici olmaya devam ediyor. Yeni varyantın etkisi henüz tam olarak bilinmiyor. Ancak, semptomların potansiyel olarak daha hafif olabileceğine yönelik açıklamalar piyasalarda toparlanmaya yardımcı oluyor. Asya'da borsalardaki -Japonya hariç- baskı sınırlı iken, ABD vadelileri %0,5 - %1,0 arasında alıcılı. Cuma günü yaşanan yaklaşık %12'lik düşüşün ardından brent petrolde %3 civarında yükseliş gözleniyor. ABD on yıllık tahvil faizi de %1,50'nin üzerinde. Bu sabah piyasalarda gözlenen toparlanmaya karşın yukarıda belirtildiği gibi yeni varyant ile ilgili bilinmezlikler sürüyor ki çoğu ülke de seyahat tedbirleri açıklıyor. Dolayısıyla, piyasalardaki toparlanma eğilimi şu aşamada kalıcılı olmayabilir. Yurtdışı borsalardaki görüntüye bağlı olarak BIST100 endeksi de düne alıcılı bir görüntüyle başlayarak 1.800 seviyesine doğru hareket etmek isteyebilir. Küresel piyasalardaki toparlanma güçlenmedikçe endeksin de bu seviyeyi aşamayacağını öngörüyoruz.
*Yeşil ok olumluyu kırmızı ok olumsuzu göstermektedir.
MAKROEKONOMİ
?Yeni koronavirüs varyantının yansımalarının izleneceği bu hafta bir yandan da ABD'de yoğun bir veri akışı bulunmakta. Fed'in aralık ayındaki toplantısı öncesinde varlık alımı azaltımının hızına yön vermesi açısından ABD'de istihdam verileri izlenecek. Küresel PMI verilerinin yanısıra ilk okumasını göreceğimiz Çin PMI verileri ile ABD ISM imalat ve imalat dışı PMI verileri önemli olacak. Yurt içinde de enflasyon, büyüme ve dış ticaret rakamları önemli olacak.
ABD'de bu hafta istihdam verileri ve Fed yetkililerinin konuşmaları odak noktasında olacak. Çarşamba kasım ayı ADP özel sektör istihdamı, perşembe haftalık işsizlik maaşı başvuruları ve cuma kasım ayı tarım dışı istihdam verileri izlenecek. Ekim ayında federal hükümet tarafından sağlanan işsizlik yardımlarının süresinin dolması, koronavirüs vaka sayılarındaki azalış ve okulların açılması istihdamı desteklemiş ve istihdam beklentilerin üstünde artmıştı. Diğer yandan, ortalama saatlik kazançlar aylık %0,4 artarken, yıllık bazda ise artış hızı %4,6'dan %4,9 seviyesine hızlanmış, işsizlik oranı ise %4,8'den %4,6'ya gerilemişti. ABD'de 20 Kasım haftasına ilişkin yeni işsizlik maaşı başvuruları 199 bin kişi seviyesine gerileyerek beklentilerin üzerinde düşüş kaydetmiş ve Kasım 1969'dan bu yana en düşük seviyede gerçekleşmişti. Neticede kasım ayında haftalık işsizlik maaşı başvuruları düşük seyretti, bu açıdan ekim ayındakine benzer şekilde istihdam piyasasında olumlu rakamlar görülebilir. Ayrıca ABD'de son açıklanan enflasyon verileri fiyat baskılarının arttığına işaret etti, istihdam verilerinin de olumlu gelmesi durumunda Fed üyelerinden sıkılaştırmaya yönelik daha güçlü sinyaller görebiliriz. Çarşamba günü kasım ayı nihai IHS Markit imalat PMI ve ISM imalat PMI, cuma günü ise IHS Markit hizmet PMI ve ISM imalat dışı PMI verileri açıklanacak. Öncü verilere göre imalat PMI, 58,4'ten 59,1'e yükselirken hizmet PMI ise 58,7'den 57'ye geriledi fakat genişleme bölgesinde kalmaya devam etti. Salı günü ise kasım ayı Conference Board tüketici güveni endeksi izlenecek. Geçen hafta açıklanan Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi belirgin düşerek 67,4'e geriledi. Ayrıca bugün kasım ayı Dallas Fed imalat sanayi endeksi, salı Chicago PMI, cuma ekim ayı fabrika siparişleri ve çarşamba Fed Bej Kitap açıklanacak.
Avrupa tarafında ise kasım ayı öncü TÜFE verileri ve nihai PMI verileri açıklanacak. Bugün Almanya TÜFE ve yarın Euro Bölgesi TÜFE verileri izlenecek. Enerji fiyatlarındaki artış kaynaklı TÜFE'nin Euro Bölgesi'nde yıllık %4,5'e, Almanya'da yıllık %5'e yakınsaması beklenmekte. Öncü verilere göre Euro Bölgesi imalat PMI tarafında görünüm pek fazla değişmedi, tedarik zincirindeki sıkıntıların yansıması devam etti. Stoklar artarken, teslimat süreleri uzamaya devam etti. Fiyat baskıları ise bu ayda belirgin arttı. Hizmet PMI vaka sayısındaki artışa rağmen kısmi değişim gösterdi. Ayrıca cuma günü Euro Bölgesi ekim ayı perakende satışlar ve perşembe günü işsizlik oranı verileri takip edilecek. Eylülde Euro Bölgesi'nde perakende satışlar, enflasyonist baskılar ve artan koronavirüs vaka sayılarına ilişkin endişelerle aylık bazda %0,3 oranında gerilemişti. Ekim ayı verisi vaka sayılarındaki seyrin tüketim harcamalarına etkisini göstermesi açısından önemli olacaktır.
Asya tarafında Çin'in PMI verileri odak noktasında olacak. Bu kapsamda salı günü Çin resmi imalat ve imalat dışı PMI, çarşamba Caixin imalat PMI ve cuma Caixin hizmet PMI izlenecek. Çin'de salgının seyri, elektrik kısıntıları ve konut sektöründeki görünümle son dönemde ekonomik toparlanma sekteye uğramıştı. Bu ay ise bu faktörlerde kısmi etki kaybı görülmekte. Bu açıdan imalat PMI rakamlarının genişleme bölgesinde gelmesi beklenmekte. Özellikle "Bekarlar Günü" nedeniyle artan harcamaların ve vaka sayılarındaki azalmanın hizmet PMI verilerini olumlu etkilemesi beklenmekte. Salı Japonya ekim ayı sanayi üretimi, çarşamba Güney Kore dış ticaret ve perşembe 3. çeyrek nihai GSYH büyüme verileri açıklanacak. Japonya'da kısıtlamaların kaldırılmasıyla sanayi üretiminin olumlu etkilenmesi beklenmekte. Güney Kore'nin ihracatının dış talepteki artış ve arz sıkıntıları kaynaklı artan fiyatlar ile yıllık bazda %25'e yakın artması beklenmekte. Güney Kore öncü verilere göre üçüncü çeyrekte çeyreklik bazda %0,3 büyürken, yıllık bazda ise %4 büyümüştü.
Yurt içinde bugün ekim ayı dış ticaret verileri ve kasım ayı ekonomik güven endeksi, salı günü yılın 3. çeyreğine ilişkin büyüme verisi, çarşamba günü kasım ayı imalat PMI ve cuma günü ise enflasyon verileri açıklanacak.
Ekim ayı geçici dış ticaret verilerine göre ihracat tarihi yüksek seviyesini yeniledi ve rekor olan 20,8 milyar USD'ye yükseldi, ithalat ise 22,3 milyar USD'ye geriledi. 12 aylık ihracat ise kümülatif bazda 215,7 milyar USD ile rekorunu yeniledi. Dış ticaret açığı ise 2,6 milyar USD'den 1,5 milyar USD'ye geriledi. İthalat ise aylık %4,5 düştü. Fasıllar bazında bakıldığında artan ekonomik faaliyet ve küresel ölçekte artan enerji fiyatlarının etkisiyle enerji ithalatında aylık %22,6 artış görmüştük. İhracatta motorlu kara taşıtları ise ilk sırada yer almaya devam etmekte. Altın ithalatı ekim ayında da ilk 5'te yer almayarak cari açık lehine olumlu sürecin sürdüğüne işaret etti.
Sektörel güven endeksleri, tüketici güven endeksleri ve reel kesim güven endeksinin belirli alt kalemleri ile oluşturulan ekonomik güven endeksinin kasım ayında 99,3'e gerileyerek eşik seviyenin altına gerilediğini hesaplamaktayız.
Ekim ayında İSO imalat PMI verisi 52,5'ten 51,2'ye gerilemesine rağmen eşik değerin üzerinde kalmaya devam etmişti. Rapora göre ekim ayında sektörde özellikle arz tarafındaki sıkıntılarla üretim tarafında ve özellikle elektronik parça tedarikindeki yetersizliklerle yeni siparişlere ilişkin göstergelerde hız kaybı görülmüştü. Diğer taraftan, toplam yeni siparişlerdeki görünümün aksine yeni ihracat siparişlerinde artış güçlü şekilde sürmüştü. Bu ay ise imalat PMI verisinin, RKGE'de ve KKO'da artışa ve ihracattaki olumlu görünüme rağmen, döviz kuru gelişmeleri ile kasım ayında gerileyebileceğini düşünmekteyiz.
Ekim ayında TÜFE aylık bazda beklentilerden düşük geldi ve aylık %2,39 artarken, yıllık bazda %19,89'a yükselmişti. Çekirdek C endeksi %16,98'den %16,82'ye, çekirdek B endeksi ise %18,63'ten %18,50'ye gerilemişti. ÜFE ise aylık %5,24 artmış ve yıllık bazda %46,31'e yükselmişti. TCMB son dönemde enflasyondaki artışta, ithalat fiyatlarındaki artışlar ile tedarik süreçlerindeki aksaklıklar gibi arz yönlü unsurlar, yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışlar ve açılma kaynaklı talep gelişmelerinin etkili olduğunu belirtmekte ve enflasyon üzerinde kısa vadede etkili olan geçici unsurların 2022 yılının ilk yarısında da etkisini sürdürmesini beklemekte. Bu ayki beklentilere baktığımızda ise enerji fiyatlarındaki artış ve döviz kuru gelişmeleri ile TÜFE'deki yıllık artışın sürmesi beklenmekte. Foreks Anketi'ne göre aylık enflasyonun %3 gelmesi ve enflasyonun %20,71'e yükselmesi, Bloomberg Anketi'ne göre ise aylık enflasyonun %3,1 gelmesi ve yıllık enflasyonun %20,8'e ulaşması beklenmekte.
2021 yılının ikinci çeyreğinde mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH, çeyreksel %0,9 artarken, bir önceki yılın aynı dönemine göre baz etkisiyle %21,7 ile tarihi yüksek büyümesini kaydetmişti. Yıllık %21,7 büyümenin kaynaklarına baktığımızda tüketim +14,4 puan (özel tüketim 13,8 puan, kamu tüketimi 0,7 puan), sıkı finansal koşullara karşın yatırımlar +5,4 puan büyümeyi olumlu etkilemişti. Stokların eritilmesi büyümeyi -5 puan aşağı çekmiş; net ihracat +6,9 puanla 2019 yılı başından bu yana en yüksek katkıyı vermişti.
- Üçüncü çeyrekte ise dış talep güçlü seyrederken, kısıtlamaların kaldırılması ve aşılamanın artmasıyla hizmetler sektöründe toparlanma ekonomik aktiviteyi destekledi. Üretim tarafında da sanayi üretimi çeyreklik %1,6 artttı ve olumlu sinyal verirken, açılmanın da etkisiyle iç talep güçlü seyretti. Bu açıdan üçüncü çeyrekte büyümenin olumlu seyrini sürdürmesi beklenmekte. Foreks Anketi'ne göre 3. çeyrekte büyüme beklentisi %8, yılın tamamı için ise %9,6. Bloomberg Anketi'ne göre ise, 3. çeyrekte çeyreklik bazda büyüme beklentisi %3,3, yıllık bazda ise %7,6 seviyesinde bulunuyor.
ŞİRKET HABERLERİ
Garanti Bankası (GARAN, Nötr): Türk Lirası cinsinden, 7 milyar TL tutara kadar, Katkı Sermaye hesaplamasına dahil edilecek, yurt içinde, TL cinsinden farklı tutar, vade ve faizlerde, tertipler halinde nitelikli yatırımcıya satış yöntemiyle sermaye benzeri (katkı sermaye) borçlanma aracı ihraç edilmesi için SPK'ya başvuruda bulunulmuştur.
28 Ekim 2021 tarihli Garanti Bankası raporumuz için tıklayınız…
Sabancı Holding (SAHOL, Nötr): Pay geri alım işlemleri kapsamında; Şirket tarafından 26.11.2021 tarihinde Borsa İstanbul'da pay başına 12,96 TL - 13,02 TL (ağırlıklı ortalama 12,99 TL) fiyat aralığından toplam 500bin TL nominal değerli SAHOL payları geri alınmıştır. Bu işlemlerle birlikte, 26.11.2021 tarihi itibarıyla geri alınan payların toplam nominal değeri 3,9mn TL olup, bu payların sermayeye oranı %0,1911'e ulaşmıştır.
17 Kasım 2021 Tarihli Sabancı Holding Raporumuz için tıklayınız…
Türk Hava Yolları (THYAO, Nötr): THY, 2019 yılında haftada 7 kez olarak icra edilen İstanbul-Harkiv seferlerini 26 Kasım itibarıyla artırarak haftada 9 uçuşa çıkardı.
5 Kasım 2021 tarihli THY raporumuz için tıklayınız…
SEKTÖR HABERLERİ
Borsa İstanbul: Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında KAPLM.E ve KUTPO.E payları 29/11/2021 tarihli işlemlerden (seans başından) 28/12/2021 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar açığa satışa ve kredili işlemlere konu edilemeyecektir.
Ayrıca, (VBTS) kapsamında KZBGY.E paylarında 29/11/2021 tarihli işlemlerden (seans başından) 28/12/2021 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar brüt takas uygulanacaktır. İlgili payda halihazırda uygulanmakta olan ve VBTS kapsamında önceki aşamalarda tanımlanan tedbirler de (açığa satış ve kredili işlem yasağı tedbiri) brüt takas tedbirinin uygulandığı süre boyunca devam edecektir.
Not: VBTS kapsamında getirilen tedbirler, payın işlem gördüğü pazarın/platformun işlem kuralları, pazar değişimi veya diğer nedenlerle uygulanan işlem esaslarından ayrı olarak değerlendirilir. Buna göre VBTS tedbirleri diğer düzenlemeler veya kararlarla uygulamaya alınan işlem esaslarının geçerlilik süresinden ayrı olarak tedbir süresinin sonuna kadar uygulanmaya devam eder.
SPK'nın 11/02/2021 tarihli kararı uyarınca Borsa İstanbul A.Ş. Pay Piyasalarında ikinci bir duyuru yapılıncaya kadar BIST-50 Endeksi dışında kalan paylarda açığa satış işlemleri yasaklanmıştır.
Petrol: OPEC+ kaynaklarına ve belgelerine göre, OPEC ve müttefikleri teknik toplantıları bu haftanın sonlarına erteleyerek kendilerine yeni Omicron koronavirüs varyantının petrol talebi ve fiyatları üzerindeki etkisini değerlendirmek için daha fazla zaman tanıdı.
Petrol fiyatları, yeni varyantın yatırımcılarda endişeye yol açması ve ilk çeyrekte arz fazlasının artabileceği endişelerini artırması nedeniyle Cuma günü diğer finansal piyasalarla birlikte % 10'dan fazla düşerek Nisan 2020'den bu yana en büyük bir günlük düşüşünü kaydetti. Kaynak: Matriks
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
ATP Bilgisayar (ATATP): Şirketin 15.11.2021 tarihli özel durum açıklamasında %100 bağlı ortaklığı olacak yeni bir şirket kurulmasına, söz konusu şirketin sermayesinin 100bn TL olmasına ve sermayenin tamamının Şirket tarafından nakden karşılanmasına karar verildiği açıklanmıştı. Söz konusu şirketin, "Konuk Ağırlama Teknolojileri ve Uygulamaları Anonim Şirketi" unvanı ile kurulmuş olup 26.11.2021 tarihinde İstanbul Ticaret Sicili Müdürlüğü tarafından tescil edildiği açıklanmıştır.
Gen İlaç (GENIL) : Şirketin GEN üretim tesisinde üretimi gerçekleştirilen ve ülkemizde de ruhsatlı olan, Gastro-Özofajial Reflü/Ülser hastalıklarının tedavisinde kullanılan "Esomeprazol sodyum" etken maddesini içeren, Genium adlı ürününün Filipinler'de ruhsatlandırma süreci tamamlandığı açıklanmıştır.
Kontrolmatik (KONTR): Kontrolmatik-Siterm iş ortaklığı, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen "50 T/H Yüksek Basınçlı Su Borulu Buhar Kazanı " ihalesinde, vergiler hariç 54,99mn TL bedelle en iyi teklifi vererek 1. sırada yer almıştır. İhale sonucunun kesinleşmesi için, İhale Kanunu hükümleri çerçevesinde, düzenleyen kurumdan ihale komisyon kararı beklenecektir.
Ulusoy Un (ULUUN): %100 Bağlı Ortaklığı olan Rolweg S.A.Toprak Mahsulleri Ofisi'nin 25.11.2021 tarihinde yapmış olduğu Buğday İthalatı ihalesinde vermiş olduğu teklif ile 9,59mn USD ( 115,08mn Türk Lirası) değerinde ihale kazanmıştır.
FAİZ PİYASALARI
Cuma günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %15 seviyesinde yatay seyretti. TCMB cuma günü 50 milyar TL'lik (%15'ten, 5 gün vadeli) ve 70 milyar TL'lik (%15'ten, 7 gün vadeli)repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise tamamı haftalık repo ihaleleri kaynaklı 341 milyar TL oldu.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi cuma günü %1,60 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %1,47-%1,60 bandında hareketin ardından %1,47 seviyesinden günü kapattı.
Yurt içi tahvil piyasasında, cuma günü verim eğrisinde faizlerde kısa vadeli tarafta sınırlı yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta ise yatay seyir görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda verim eğrisinde faizlerde kısa vadeli tarafta 10 baz puana yaklaşan yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta yatay hareket görüldü. Gösterge kağıtların faizlerinin haftalık bazda değişimlerine bakıldığında ise, kısa vadeli tarafta 200 baz puana yaklaşan yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 135 baz puana varan yükselişler görüldü.
GÜNLÜK ÖZET PİYASA VERİLERİ
Kaynak:Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı