KDK'dan 'kuralı gözden geçirin' tavsiyesi

Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) ÖSYM’ye, Yükseköğretime Geçiş Sınavı'na (YGS) "Sınav saatinden 15 dakika önce sınav binası önünde hazır bulunma" kuralı kapsamında, geç kaldıkları gerekçesiyle giremeyen öğrencilerin mağduriyetlerinin giderilmesi ve kuralın gözden geçirilmesi yönünde tavsiyede bulundu. 12 Mart 2017'de yapılan YGS'ye, geç kaldıkları gerekçesiyle alınmayan ve "09.45 mağdurları" olarak nitelendirilen 117 öğrenci, KDK'ya başvuruda bulundu. Öğrenciler başvurularında, ÖSYM'nin "Sınavın başlama saatinden 15 dakika önce adayların sınav binalarına alınma işlemleri tamamlanacaktır. Adaylar, saat 09.45'ten sonra sınav binalarına alınmayacaklardır" kuralı çerçevesinde, geç kaldıkları gerekçesiyle sınav binasına girişlerinin engellendiğini, üniversite hayallerinin sona erdiğini belirterek, mağduriyetlerinin giderilmesini istedi. Başvuruları değerlendiren KDK, ÖSYM'ye söz konusu öğrencilerin sınav saatinden önce hazır bulunmalarına rağmen sınav binasına alınmamalarından doğan mağduriyetlerinin, Lisans Yerleştirme Sınavları’na (LYS) girmeye hak kazanan öğrenciler açısından yeni mağduriyetlere yol açmayacak şekilde giderilmesi tavsiyesinde bulundu.

“GÖZDEN GEÇİRİLEREK ORANTILI DAVRANILMALI”

Tavsiye kararında, "Sınav saatinden 15 dakika önce sınav binası önünde hazır bulunma" kuralının da gözden geçirilerek, bundan sonraki sınavlarda benzer radikal kararların alınması durumunda ölçülü ve orantılı davranılması, yumuşak geçiş yapılarak, adayların ve ailelerin iletişim, medya araçlarıyla yeterince bilgilendirilmesi önerisinde bulunuldu.

“KURAL ÖLÇÜSÜZ MÜDAHALE İÇERİYOR”

Kamu Denetçisi Arif Dülger tarafından hazırlanan, Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç'un onayladığı kararda, söz konusu kural ve yaptırımın temel bir hak olan eğitim hakkına ölçüsüz bir müdahaleyi içerdiği, bu müdahale neticesinde orantısız ve ölçüsüz bir mağduriyet oluştuğu vurgulandı. ÖSYM tarafından söz konusu kuralın, "adayların motivasyonunun sağlanması", "sınav güvenliğinin gereği gibi yerine getirilmesi" ve "sınav öncesi işlemlerin sınav başlamadan önce tamamlanması" gibi gerekçelerle uygulandığının ifade edildiği kararda, idarenin amacını sağlaması noktasında kuralın "elverişlilik" ilkesine uygun olduğunun düşünülebileceği belirtildi.

“ADAY İÇİN EN AĞIR YAPTIRIM”

Amacı sağlayabilecek daha yumuşak ve yapıcı bir çözüm bulmak mümkünken, idarece, sınav saatinden daha önce sınav binasına gelen adaylara "sınav binasına alınmamak" şeklinde uygulanan yaptırımın, bir aday için olabilecek en ağır yaptırım olduğuna işaret edilen kararda, şu değerlendirmelere yer verildi: "09.45 ile 10.00 saatleri arasında sınav binası önünde hazır bulunan adayların sınav binasına alınmaması yerine, ayrı bir sınav salonuna alınması şeklinde bir çözümün tercih edilmesi halinde de idarece belirtilen amaçların gerçekleşmesinin mümkün olduğu değerlendirilmiştir. Böylece, hem idarece gözetilen sınav salonuna vaktinde gelen adayların motivasyonu ile dikkatinin bozulmaması, sınav düzeninin korunması, güvenlik tedbirlerinin gereğince uygulanabilmesi sağlanacak hem de sınava geç kalan adayların sınav öncesi işlemlerinin daha geç tamamlanması, sınava daha geç başlaması ve daha az soru cevaplaması ihtimali dışında bir külfete katlanması gerekmeyecektir." Kararda, ÖSYM tarafından getirilen "sınav binasına alınmama" şeklindeki yaptırımın sonucunda bir yıl sonra yapılacak sınava girmek dışında başka bir hakkı bulunmayan adayın, maddi ve manevi olarak ağır bir külfete maruz bırakıldığına vurgu yapıldı.