Hastalıkta tanı, hata kaldırmaz

Sağlık hizmetlerinde tanı hataları, son yıllarda sıkça gündeme gelir oldu. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi, hasta güvenliğinde bu basamağı mercek altına aldı ve farklı üniversitelerden uzmanların işbirliğiyle hazırlanan 'Tanı Hataları' kitabını yayımladı. 29 Mart 2017 Çarşamba günü Acıbadem Üniversitesi Kerem Aydınlar Kampüsü’nde geniş bir katılımla tanıtımı yapılan Tanı Hataları kitabında güvenli ve yüksek kaliteli bir sağlık sistemi için doğru tanı konulmasının önemi vurgulanırken, tanı hatalarını önleme yollarına dikkat çekiliyor.

Tanı hataları oranı yüzde 15 seviyesinde

Tanı hataları, dünyada ölüm nedenleri arasında trafik kazalarından da fazla. ABD’deki verilere göre tanı hatalarının oranı yüzde 15 seviyesine ulaşmış durumda. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. Mine Durusu Tanrıöver, Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı Öğretim Üyeleri Prof.Dr. Mustafa Serteser ve Prof.Dr. İbrahim Ünsal ve Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı Emekli Öğretim Üyesi Prof.Dr. H. Erdal Akalın tarafından yapılan çalışmada tanı hatalarının hasta güvenliği ve sağlıkta kalite kapsamındaki önemi, görülme sıklıkları, nedenleri ve önleme stratejileri üzerine çok boyutlu bir tartışma sonucunda nedenleri, sonuçları ve önleme yolları ortaya konuluyor ve önerilerde bulunuluyor.

“Türkiye’de tanı hatalarına yönelik olarak yapılan bu ilk akademik çalışma”

Toplantının açılışında konuşan Acıbadem Üniversitesi Rektör Vekili Prof.Dr. İrfan Güney, Sağlık Politikaları ve Uygulama Merkezinin gerek Türkiye’de gerekse dünyada sağlık politikalarının nabzını tutarak stratejiler geliştirdiğini ve kamuoyuyla paylaştığını belirtirken, hazırlanan ilk yayının daha güvenli bir sağlık sistemi ve sağlık politikalarının şekillenmesinde yardımcı olacağını vurguladı.

Acıbadem Üniversitesi Sağlık Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç.Dr. Haluk Özsarı da, odağına hastanın ve hasta güvenliğinin konulduğu sağlık politikalarının eninde sonunda başarılı olacağına dikkat çekerek, Türkiye’de tanı hatalarına yönelik olarak yapılan bu ilk akademik çalışmanın gelecek adına büyük kazanımlara vesile olacağına inandığını söyledi.

“Tanı hataları tıbbi hatalar içerisinde çok büyük bir yer tutuyor”

Toplantıda konuşan Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. Mine Durusu Tanrıöver ise, sağlık politikalarını şekillendirmenin çok dinamik bir süreçte sağlık sistemindeki yenilikleri ve toplumun gerekliliklerini takip etmeyi gerektirdiğini belirterek, “Dünyada özellikle son beş senedir özellikle gördük ki tanı hataları tıbbi hatalar içerisinde çok büyük bir yer tutuyor ve aslında bizler bunun yeni yeni farkına varmaya başlıyoruz. Konu ile ilgili yeni yeni çalışmalar yapılıp politikalar oluşturulmaya başlanıyor. Biz de kitabımızda hem uluslararası literatürden örneklerle tanı hatalarını tanımlamaya, nedenlerini açıklamaya çalıştık hem de ülkemizin sağlık politikalarına ışık tutabilecek birtakım önerilerde bulunmaya çalıştık” ifadelerini kullandı.

“Başka çalışmalara kapı açacak”

Acıbadem Üniversitesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. İbrahim Ünsal, Tanı Hataları kitabının uzun dönemli, sistematik ve aynı zamanda kamunun da taraf olması gereken pek çok çalışmanın gerekliliğini gösteren bir ön çalışma olduğuna ve başka çalışmalara kapı açacağına inandığını kaydetti.
Prof.Dr. Mustafa Serteser ise, hasta güvenliğinin en iyi şeklide yürütülebilmesi için liderlik ve kültürel değişimin gerektiğinin altını çizerek, “Bu kültürel değişimin tüm kurumlarda farklı ve en alt basamaklara kadar indirilmesi gerekiyor. Kişilerin bu kültürel değişimi yaparken cesaretlendirilmesi de şart. Kesinlikle bir hatanın ortaya çıkarıldığı zaman cezalandırılması yerine gerektiğinde ödüllendirilmesi de yapılıp, hatalar hangi basamaklara çıkıyor, nerelere yoğunlaşılmış, oranların tespit edilerek daha fazla o bölgelerde önlem alınması için çalışılması gerekiyor” diye konuştu.

“Hastalarımıza daha güvenli bir sağlık hizmetini nasıl sunarız, nasıl iyileştiririz buna odaklanmak şart”

Tanı Hataları kitabının yazarlarından Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı Emekli Öğretim Üyesi Prof.Dr. H. Erdal Akalın da, tanı hatalarının hasta güvenliği sorunlarının en başında yer aldığını hatırlatarak, ABD’deki verilere göre sorunun yüzde 15 gibi yüksek bir seviyeye ulaştığına dikkat çekti. En fazla tanı hatalarının, ayakta tedavi sunan sistemlerde görüldüğünü belirten Prof.Dr. Akalın, “Özellikle çok hastanın görüldüğü ve az zamanın ayrıldığı yerlere bakmak gerekiyor. Hasta güvenliğini çok ciddi şekilde artırmak, hastalarımıza daha güvenli bir sağlık hizmetini nasıl sunarız, nasıl iyileştiririz buna odaklanmak şart” açıklamasını yaptı.