TÜİK’in Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturarak açıkladığı Kasım ayı GTS (Genel ticaret sistemi) dış ticaret verilerine göre; Türkiye’nin ihracatı 2020 yılının Kasım ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %0,9 azalarak 16,09 milyar USD olurken, aynı dönemde ithalat %15,9 artarak 21,13 milyar USD olarak gerçekleşmiştir. Böylece dış ticaret açığı, Kasım 2019 – Kasım 2020 dönemleri arasında %153,5 artmış ve 5,03 milyar USD olmuştur. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise söz konusu dönemde %89,1’den %76,2’ye gerilemiştir.
Kasım ayında içerisinde en çok ihracat yaptığımız ülke Almanya olurken, onu İngiltere, Irak ve ABD etmektedir. Avrupa Birliği’ni oluşturan 27 ülkeye ihracat %1,4 azalarak 6,66 milyar USD olurken, AB’nin toplam ihracatımız içindeki payının %41,6’dan %41,4’e yükseldiği görülmektedir. İthalat kalemlerinde; Kasım 2020’de ilk sırayı Almanya alırken, onu Çin, Rusya ve İsviçre izlemiştir. Kasım ayında sermaye ve tüketim mallarının toplam ithalat içindeki payı artarken, ara (ham madde) mallarının payı azalmıştır. Yüksek teknolojili ürünlerin ihracatının toplam ihracatımız içindeki payı %3,3 olurken, aynı grubun ithalatının toplam ithalatımız içerisindeki payı ise %12 olmuştur.
ÖTS’ye (Özel ticaret sistemi) göre, Türkiye’nin ihracatı 2020 yılının Kasım ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %0,9 azalarak 15,31 milyar USD olurken, aynı dönemde ithalat %11,9 artarak 19,85 milyar USD olarak gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise söz konusu dönemde %77,1 olmuştur.
Ocak – Kasım ticaret açığı %82,5 artarak 45,3 milyar USD’ye ulaştı. Koronavirüs salgını önemli pazarlarda talebin zayıf kalmasına neden olmakta ve buna bağlı olarak ihracat zayıf eğilim göstermektedir. Güçlü altın talebinin ithalatı artırması nedeniyle de, dış ticaret açığı genişlemiştir. Kasım ayında da 21,1 milyar USD’lik toplam ithalatının 2,66 milyar USD’lik kısmı altın ithalatından gelmiştir, bu kalemde geçen yılın %59’luk artış görülmektedir. Pandemi dönemindeki korunma ihtiyacı, 3Ç20 döneminde lokal para birimindeki zayıflık çerçevesinde enflasyon korunma güdüsüyle oluşan yatırım tercihlerinden de kaynaklanmaktadır. Bu dönemde tasarrufların döviz ve altında tutulma eğilimi artmıştır. Yurtiçinde uygulanan yeni politikaların etkisi, altın ithalatını yavaşlatacaktır.
İç talepteki kısıtlama ithalat artışını azaltma potansiyeline sahip olsa da, Covid-19 salgını ve küresel ticaretteki zayıf trendler nedeniyle dış talep görünümünün kırılgan olmasını ve bu da ihracattaki toparlanmayı sınırlayacak. İlk çeyrekte hissedilen salgın etkilerinden sonra aşılamanın etkileriyle küresel ekonominin normalleşme sürecinin küresel pazarlardaki talep toparlanmasına etkisini ihracat için izleyeceğiz.
Kaynak:Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı