Çin'deki demiryollarının "hızı"nın nedeni ne?

Çin'de bir zamanlar yavaş bir şekilde gelişen demiryolları, bugün yolcu ve yük taşımacılığı açılarından dünya birincisi.

Ülkedeki ilk demiryolu hattı olan Chengdu-Chongqing hattının 1953'te faaliyete geçmesinden bu yana Çin, demiryolu ağını genişletmek ve yolculuk süresini kısaltmak için büyük yatırımlar yapıyor.

Çin, çölden geçen ilk hat olan Baotou-Lanzhou demiryolunu, dünyada rakım ve uzunluk rekorunu koruyan Qinghai-Tibet demiryolunu inşa ederek, teknoloji alanındaki zorlukların üstesinden gelmenin yanı sıra, sekiz doğu-batı ve sekiz kuzey-güney hattından oluşan ulusal hızlı tren hattı inşasını istikrarlı şekilde ilerletiyor.

Bugün, Çin'in demiryolu ağı, çöllerden kentlere, platolardan ovalara, ülkenin neredeyse her köşesine uzanıyor. Çin'in hızlı tren hatlarının uzunluğu 30 bin kilometreye ulaştı. Bu, dünyanın diğer bölgelerindeki hızlı tren hatlarının toplam uzunluğunun iki katı.

Trenlerin hızı da geçen 70 yılda yaklaşık 6 kat yükseldi.

Peki, Çin'de demiryollarındaki bu çarpıcı gelişmenin sırrı ne? Yeni demiryolu inşası için motivasyonun genelde kâr etmek olduğu bazı gelişmiş ülkelerin aksine, Çin'de altyapı geliştirme çalışmalarının arkasında halkın yaşam kalitesini ve fırsatlarını artırma arzusu yatıyor.

Örneğin Çin'de etnik azınlıkların ulaşım imkânlarını güçlendirmek için zorlu araziler üzerinde Chengdu-Kunming demiryolu inşa edildi. 991 köprüden ve 427 tünelden geçen demiryolu hattı bir mühendislik harikası olarak anılıyor.

Ancak, erişilebilirliği kârın önüne koymak ille de kötü yatırım anlamına gelmiyor. Çin, yüksek hızlı demiryolu hatları, platolardan geçen demiryolları, ağır yük taşımacılığı ve zorlu koşullardaki demiryolları için belli standartlar oluşturdu. Bu standartlaşma, büyük miktarda tasarruf yapılmasını da sağladı.

Dünya Bankası tarafından yayımlanan "Çin'de Hızlı Tren Ağlarının Gelişmesi" başlıklı raporda, Çin'de hızlı tren ağlarının inşa maliyetinin diğer ülkelerdeki miktarın üçte ikisine, tren bileti fiyatlarının ise diğer ülkelerin dörtte biri ila beşte birine tekabül ettiğine dikkat çekilerek, bunun tasarım ve inşa sürecindeki standartlaşma sayesinde gerçekleştiği belirtildi. Raporda, ayrıca trafik yoğunluğu da eklenince, bunun yüksek yatırım getirisi anlamına geldiği ifade edildi.

Dünya Bankası'nın raporunda, "2015 yılında Çin'deki hızlı tren ağlarının yatırım getirisi oranı yüzde 8 olarak tahmin ediliyor. Bu oran, Çin'in ve diğer ülkelerin büyük çoğunluğunun büyük ölçekli ve uzun vadeli altyapı projelerine yönelik yatırımlarında sermaye fırsat maliyetinin çok üzerinde." ifadelerine yer verildi. Yüksek getiri oranı ayrıca demiryoluna yönelik yatırımların artmasını da sağlayarak, Çin'in kalkınmasını hızlandırdı.

Çin'in yüksek kalkınma hızı dünyayı hayrete düşürüyor. Demiryolu inşası da Çin'in 70 yıllık hızlı gelişme yolculuğunun temelini yansıtıyor.

Kaynak:Çin Uluslararası Radyosu
Hibya Haber Ajansı