Avrupa'da artan koronavirüs vakaları

*Yeşil ok olumluyu kırmızı ok olumsuzu göstermektedir.

Özellikle Avrupa'da artan koronavirüs vakalarıyla kısıtlamaların tekrar ön plana çıkması fiyatlamalarda baskın olmaya devam ediyor. Küresel borsalarda bu sabah ekside olan endeks sayısı daha fazla. Avrupa vadelilerinde yaşanan hafif yükseliş ise şu aşamada tepki niteliğinde. Öte yandan, ABD'de ek teşvik paketi ile ilgili umutlar ve Avrupa'daki artan Kovid - 19 vakalarının piyasalarda bir süredir fiyatlanması borsalardaki satış dalgasının sertleşmesini engellediği söylenebilir. Risk iştahındaki bozulmaya karşın Ons Altın'ın da 1.900 seviyesinin üzerinde tutunması satışların genele yayılmaması açısından kısmen olumlu. Özetle, küresel borsalarda düne nazaran daha düşük şiddete baskı sürebilir. Bu sabah sakin bir görüntü sergileyen Dolar / TL ile birlikte BIST100 endeksi de güne hafif alıcılı bir görüntüyle başlayabilir. Gerek küresel borsalardaki satışların hafiflemesi gerekse de yarın Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın detaylarını açıklayacağı Karadeniz'deki doğalgaz rezervleri ile ilgili beklentilerle BIST100 endeksi, TCMB kararı sonrasında başladığı yükseliş kanalının alt bandının geçtiği 1.172 civarındaki desteğinin üzerinde tutunabilir. Yukarıda ise 1.190 civarı direnç konumunda. Endeks, haftanın son işlem gününde bu seviyeler arasında dalgalanabilir. Dolar / TL ise birkaç gündür direnç yaptığı  7,95 - 7,96 bölgesinin altında kalabilir. Ancak, teknik olarak bu direncin artık zayıfladığı söylenebilir.


        
 

MAKROEKONOMİ

        
ABD'de New York Fed imalat endeksi ve işsizlik maaş başvurularının beklentilerden kötü gelmesi, ülkede koronavirüs teşvik paketine yönelik devam eden belirsizlik ve birçok Avrupa ülkesinde kısıtlayıcı tedbirlerin sıkılaştırılması risk iştahına yön veriyor. AB liderleri, Brexit sonrası ticari ilişkileri düzenleyecek bir anlaşma üzerinde uzlaşmak için İngiltere ile görüşmelerin sürmesini istedi. İngiltere Başbakanı Johnson'ın bu konu hakkındaki açıklamaları izlenecek.

Bugün IMF ve Dünya Bankası Yıllık Toplantıları başlayacak ve 3 gün sürecek. Bugün TSİ 16.15'te ABD'de reel sektöre ilişkin verilerden eylül ayı sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı verileri takip edilecek. Olumlu PMI verilerinin işaret ettiği üzere eylül ayında sanayi üretiminin aylık bazda %0,6 yükselmesi beklenirken, kapasite kullanım oranının ise %71,4'ten %71,8'e yükselmesi bekleniyor. Bu arada ülkede iç talebe ilişkin mesaj veren perakende satışların eylülde aylık bazda %0,8 yükselmesi bekleniyor. TSİ 17'de ekim ayına ilişkin Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi öncü verisi de izlenecek. Ayrıca TSİ 16.45'te New York Fed Başkanı John Williams'ın konuşması da takip edilecek.

TSİ 12'de Euro Bölgesi'nde eylül ayına ilişkin nihai TÜFE verileri açıklanacak. Bölgede TÜFE negatif bölgeye kaymış durumda, Avrupa ülkelerinde son dönemde artışa geçen koronavirüs vakaları, talep kaynaklı enflasyonu daha da aşağı yönlü baskılayabilir.

Yurt içi tarafta ise, TSİ 14.30'da ekim ayına ilişkin TCMB Beklenti Anketi yayınlanacak.

Bütçe dengesi, ağustos ayında 28 milyar TL fazla vermesi ardından tekrar açığa yöneldi ve Hazine nakit dengesi ile uyumlu olarak eylül ayında 29,7 milyar TL açık verdi. İç talepteki pozitif seyir vergi gelirlerini eylül ayında da desteklerken, tek seferlik gelir olarak tabir edilen diğer gelirler sınırlı bir toparlanma gösterdi. Ağustosta harcamalarda gözlemlediğimiz azalışın kalıcı olmadığı ve eylül ayında faiz ve faiz dışı giderler kaynaklı olarak harcamaların artışa geçtiği görüldü. Neticede harcamaların gelirlerden daha çok artmasıyla bütçe açık verdi. YEP öngörülerini dikkate aldığımızda yılın geri kalanında bütçe açığı görünümünün sürmesini bekleyebiliriz. İlk 9 ayda bütçe açığı 140,6 milyar TL'ye ulaşırken, YEP'teki yıl sonu tahminine ulaşmak için son çeyrekte 98,6 milyar TL açık vermemiz gerekmekte.

12 aylık kümülatif bütçe açığı, 166,5 milyar TL'den 178,5 milyar TL'ye yükseldi. Bütçe açığının GSYH'ye oranı ise %3,7 seviyesinden %4 seviyesine çıktı. YEP'te yıl sonu tahmini %4,9 seviyesinde. 2009 yılında bütçe açığı/GSYH oranı %5,6 seviyesine kadar genişlemişti.

                                      

• Vergi gelirleri, son 4 aydır ki yıllık artışını sürdürüyor, ancak ağustos ayındaki %48'lik artış ardından eylül ayında hız keserek %29,9 artış gösterdi. Pandeminin en yoğun hissedildiği ve normalleşme süreci öncesinde, vergi gelirlerinde ortalama yıllık %6'ya varan düşüş gözlemlerken, kredilerin ve normalleşme sürecinin desteğiyle üçüncü çeyrekte vergi gelirlerinde ortalama yıllık %36'ya varan yükseliş yaşandı. Temmuz ve ağustos ayında yıllık düşüş kaydeden diğer gelirler ise eylülde sınırlı da olsa artış gösterdi. Geçen sene temmuz ve ağustos aylarında ihtiyat akçesinin Hazine'ye aktarılması diğer gelirleri bu sene baskı altında bıraktı.
• Ağustos ayında Haziran 2019'dan bu yana ilk kez harcamaların yıllık bazda düştüğünü gözlemlemiştik, eylül ayında ise harcamaların 2019 yılı ortalaması olan %22 artıştan daha güçlü artış sergilediğini ve giderlerdeki artışın genele yayıldığını görmekteyiz.

• TCMB'nin finansal koşulları sıkılaştırıcı adımlarının iç talebi ne ölçüde baskılayacağı önümüzdeki süreçte vergi gelirleri açısından önemli olacak. Halihazırda iç talepteki görünüme dair fikir veren kredi kartı harcamalarında ekim ayının ilk iki haftasında güçlü seyrin sürdüğünü görmekteyiz. Neticede olağanüstü bir dönemden geçtiğimiz bu sene bütçe dengesinden ziyade istihdam ve salgından etkilenen sektörleri desteklemenin öncelik olması sebebiyle daha geniş bütçe açığına tolerans gösterileceği görülmekte. Bütçe açığındaki genişleme ise salgının gidişatına ve ekonomik faaliyet üzerindeki etkisine bağlı olacak iken, YEP'te bütçe açığı/GSYH oranının %4,9'a ulaşması beklenmekte.

İç talebe öncü olması açısından takip ettiğimiz kredi kartı harcamaları, 9 Ekim haftasında bir önceki haftaya göre sınırlı geriledi ancak harcamalar eylül ortalamasından daha iyi bir görünüm sergilemeyi sürdürdü. Sıkılaşan finansal koşullara karşın kart harcamalarının salgın öncesi dönemden de yüksek bir şekilde olumlu seyrini sürdürdüğü görülüyor. Detaylarda giyim ve aksesuar, elektronik eşya, market ve alışveriş merkezlerine yönelik harcamaların arttığı gözlenmekte.

                         
Üç aydır üst üste ortalama %129 ile güçlü artışlar sergileyen konut satışlarının sıkılaşan finansal koşullarla birlikte hız kesmesi bekleniyordu. Bunun doğrultusunda ipotekli konut satışları öncülüğünde eylülde konut satışları yıllık %6,9 geriledi. Bu arada ipotekli satıştaki yıllık düşüşe karşın diğer konut satışlarında yıllık artışın hız keserek de olsa sürdüğünü görüyoruz. Foreks anketinde TCMB'nin bu ayki toplantısında 200 baz puanlık bir faiz artırımına gidebileceği gözlenirken, gerçekleşmesi halinde bu da finansal koşulları daha da sıkılaştırabilecek bir etmen. Dolayısıyla önümüzdeki çeyrekte konut satışlarında düşüşün devam etmesini bekleyebiliriz.  

ŞİRKET HABERLERİ 

Alarko Holding (ALARK, Nötr): Bağlı Ortaklığı Altek Alarko Elektrik Santralları Tesis İşletme ve Ticaret A.Ş.' nin bilanço aktifinde yer alan Kırklareli ilinde kurulu Doğalgaz Kombine Çevrim Santralı'nda ekonomik sebeplerle en az 1 yıl boyunca elektrik üretimi yapılmayacağı, bu durumun Şirketin faaliyet sonuçları üzerinde önemli bir etkisi olmayacağı daha önce kamuya duyurulmuştu. Söz konusu santralin kapatılarak ekipmanlarının satışı amacıyla, elektrik üretim lisansının iptal edilmesi talebiyle EPDK' ya başvurulmasına karar verilmiştir. 05.11.2018 tarihinden beri ekonomik sebeplerle elektrik üretimi durdurulmuş olan bu santralin kapatılmasının Şirketin faaliyet sonuçları üzerinde bir etkisi olmayacaktır.

Anadolu Isuzu (ASUZU, Sınırlı Pozitif): Şirket Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Dairesi Başkanlığı'nın açmış olduğu toplam 109 adet otobüs alımına ilişkin şehir içi toplu taşıma ihalesinin 102 adetlik kısmına 15 Ekim 2020 tarihinde teklif vermiş olup; teklifin en iyi teklif olduğu şirkete bildirilmiştir. İhale sonucunun kesinleşmesi için, Kamu İhale Kanunu hükümleri çerçevesinde, alıcı kurumdan sözleşme imzalanmasına ilişkin davet mektubunun gelmesi beklenecektir. Teslimatların 2021 yılı içinde partiler halinde tamamlanması öngörülmektedir. Hisse dün günü %2,2 oranında artışla kapamıştır.

Karsan (KARSN, Nötr): Şirket Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Dairesi Başkanlığı'nın açmış olduğu, 15.10.2020 tarihli 3 bölümden oluşan ihalenin 2 bölümüne katılmaya karar vermiş olup, bu çerçevede 70 adet solo (en az 12 metre) ve 30 adet körüklü (en az 18 metre) CNG yakıtlı Otobüs ihalesi ile 2 adet dizel yakıtlı uzun yol otobüsü (7,7 - 10 metre) ihalesine teklif vermek suretiyle katılım sağlamıştır. CNG yakıtlı otobüslerin 5 yıl ve dizel yakıtlı otobüslerin ise 2 yıl süre ile garanti ve bakım onarım işlemlerinin de üstlenildiği söz konusu ihaleye en iyi ikinci teklif Şirket tarafından verilmiştir.

SEKTÖR HABERLERİ 

Konut: Türkiye genelinde konut satışları 2020 Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %6,9 azalarak 136.744 oldu. Konut satışlarında, İstanbul 25.399 konut satışı ve %18,6 ile en yüksek paya sahip oldu. Eylül ayı ile birlikte Ocak-Eylül döneminde 1,16 milyon konut satışı gerçekleşerek, bir önceki yılın aynı dönemine göre %34,2 artış gösterdi. Diğer yandan, Türkiye genelinde 2020 Eylül ayında ipotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %38,5 azalış göstererek 35.576 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı %26,0 olarak gerçekleşti. Son olarak, yabancılara yapılan konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %26,1 artarak 5.269 olurken, Ülke uyruklarına göre en çok konut satışı İran vatandaşlarına yapıldı.

Bedelli Sermaye Artırımları: SPK, Katmerciler Araç Üstü Ekipmanlar'ın (KATMR) mevcut 75mn TL'lik sermayeyi bedelli olarak 142,5mn TL artırarak 217,5mn TL'ye yükseltmesine ve İhlas Gayrimenkul Proje'nin (IHLGM) mevcut 665.538.887 TL'lik sermayeyi bedelli olarak 334.461.113mn TL artırarak 1 milyar TL'ye yükseltmesine yönelik başvurularını onayladı.

DİĞER ŞİRKET HABERLERİ 

Anadolu Hayat Emeklilik (ANHYT): Şirket'in 2020 Eylül ayındaki toplam brüt prim üretimi 109,9mn TL gerçekleşerek yıllık %22 oranında gerilemiştir. Eylül ayı prim üretimi ile birlikte Ocak - Eylül 2020 dönemi toplam brüt prim üretimi ise yıllık %96 oranında artarak 1.328mn TL'ye yükselmiştir.

Reysaş GYO (RYGYO): Şirketin portföyünde bulunan Antalya İli Serik İlçesi Çandır Mahallesi 1561 Parsel üzerindeki 69.424,50 m2 arsa üzerinde bulunan 42.483 m2 deponun 3.000 m2'lik kapalı raflı depolama alanı ile 3*7 m2 konteyner ofis alanı "Vivense Teknoloji Hizmetleri ve Ticaret A.Ş."ye 5 seneliğine kiraya verilmiştir. Kiraya verilen depodan 5 senede yaklaşık 5.000.000-TL+KDV gelir elde edilecektir.

Ayrıca, Şirket tarafından 21/07/2020 tarihinde Özel Durum Açıklaması ile duyurulan; Ankara İli Kahramankazan İlçesi Saray Mahallesi 693 Ada 1 Parsel üzerindeki 11.970 m2 arsa üzerinde bulunan 13.833,5 m2 deponun kiralanan 3.500 m2'lik depolama alanına ek 750 m2 depolama alanı kiracısı "Vivense Teknoloji Hizmetleri ve Ticaret A.Ş."ye ek protokol yapılarak 2 seneliğine kiraya verilmiştir. Kiraya verilen depodan 2 senede yaklaşık 325.000-TL+KDV gelir elde edilecektir.

FAİZ PİYASALARI

Perşembe günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %12,12 seviyesinden %12,18 seviyesine yükseldi. TCMB dün geleneksel repo ihalesi açarak piyasayı 10 milyar TL (28 gün, %13,25'ten) fonladı. Ayrıca dün TCMB 0,8 milyar GLP'den (%13,25) fonladı. Merkez Bankası piyasayı toplamda ise 233,3 milyar TL ile 145 milyar TL'si (%12,44 faizle) geleneksel repo ihalelerinden karşılanacak şekilde fonladı. Geri kalan tutarın, 60,4 milyar TL'si BİST'te, 18,9 milyar TL'si BAPP'ta ve diğer geri kalan 8,2 milyar TL TCMB bünyesinde %11,75'ten kullandırıldı.

ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi dün güne %0,73 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %0,69-%0,74 bandında hareketin ardından, %0,73 seviyesinden günü kapattı.

Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisi genelinde faizlerde düşük hacimlerle sınırlı yükselişler gözlendi. Bu kapsamda, günlük bazda kısa, orta ve uzun vadeli tarafta faizlerde 10-15 baz puana varan sınırlı yükselişler görüldü. 

GÜNLÜK ÖZET PİYASA VERİLERİ

Kaynak:Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı