Milyonlarca vatandaş, geçtiğimiz günlerde e-devlette başlatılan ‘soyağacı sorgulama’ hizmetinden dedelerinin kökeniyle ilgili bilgiler elde etti. Bazı vatandaşlar aslında göçmen olmadığını, bazıları ise Bulgar ya da Boşnak göçmeni olduğunu öğrendi. Bunun üzerine özellikle Avrupa Birliği’ne (AB) üye ülkeler Bulgaristan, Makedonya, Yunanistan ve Romanya göçmeni olduğunu öğrenen vatandaşlar, çifte vatandaşlık almak için harekete geçti. Bulgaristan, Bosna-Hersek, Makedonya ve Romanya çifte vatandaşlık veriyor. Yunanistan ise Mübadele Anlaşması gereği vatandaşlık vermiyor. Ancak annenin, babanın, dedenin, anneannenin ya da babaannenin ‘Yunan kimliği’ olan kişilere vatandaşlık yolu açılabiliyor.
BİZZAT MÜRACAAT
Çifte vatandaşlık almak isteyen kişiler bizzat kendileri ya da bu işi yapan hukuk büroları aracılığıyla ülkelerin Adalet, Dışişleri ya da İçişleri Bakanlıkları veya konsolosluklara başvuracak. Başvuru yaparken, gerekli belgelerin tercümesi yapılmış ve noter tasdikli olması gerekiyor. Bulgar göçmeni olduğunu öğrenen kişiler Bulgaristan Adalet Bakanlığı’na bağlı çalışan Vatandaşlık Genel Müdürlüğüne başvuru yapmaları gerekiyor. Dedelerinin Romen ve Boşnak olduğunu öğrenen vatandaşlar ise Bosna Hersek ile Romanya vatandaşlığı alabilmeleri için bu durumu kanıtlayan belgelerle ilgili konsolosluklara başvuracaklar. Makedonya vatandaşlığına başvurmak isteyenler ise gerekli evrakları tamamladıktan sonra İçişleri Bakanlığı’na başvuru yapabiliyor. Vatandaşlık başvurusu reddedilen kişilerin, ilgili ülkede dava açma hakkı var. Bu kişilerin uluslararası platformlarda ya da Türkiye’de dava açma hakları bulunmuyor.
UZMANLARDAN GÜVENLİK UYARISI: PAYLAŞMAK ÇOK TEHLİKELİ
Siber güvenlik uzmanları, "alt-üst soy raporunu" "e-Devlet" sistemi üzerinden öğrenen vatandaşların bu bilgileri sosyal medyada paylaşmasının çeşitli mağduriyetlere sebep olduğunu belirtti. Bilişim Teknolojileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Sultan Selim Yüksel “Soyağacı hizmeti faydalı ama bu bilgilerin sosyal medyada paylaşılıyor olması çok riskli. Çünkü bilgisayar korsanları, soyağacından elde ettikleri bilgileri dolandırıcılık için anahtar olarak kullanıyor. Örneğin, bir bankayı aradığınızda annenizin kızlık soyadı sorulur. Siz sosyal medyada, soy raporunu açık şekilde paylaştığınızda bu bilgileri de vermiş olursunuz” dedi. Siber güvenlik uzmanı Ali Keskin de "E-Devlet, bütün kişisel bilgilerinizin barındığı sistem olması sebebiyle size özeldir. Bir başkası ile asla paylaşılmaması gereken önemli bir konudur” ifadelerini kulandı.
ŞEHİT İSİMLERİ DE ERİŞİME AÇILDI
Millî Savunma Bakanlığı, “Şehit Tespit Projesi” kapsamında Osmanlı Devleti’nin yıkılış dönemiyle Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunda yaşanan savaşlarda şehit düşenlerin kaydını internete taşıdı. Dedesinin hangi savaşta şehadet şerbeti içtiğini bilmeyenler, bunu bakanlığın sitesinden öğrenebiliyor.